Στο πρώτο μέρος του άρθρου παρουσιάζεται η ιδέα πως οι σκέψεις μας και εμείς δεν είναι το ίδιο πράγμα. Ή πως ότι σκεφτόμαστε δεν είναι αυτό που αληθινά είμαστε, ή διαφορετικά, πως οι σκέψεις μας δεν είναι δικές μας, ούτε καν ο τρόπος που σκεφτόμαστε, αλλά μια βαθιά εδραιωμένη συλλογική πλάνη που έχει εγκαθιδρυθεί μες το μυαλό μας και που οφείλεται στην εξαρτημένη μας μάθηση. Με άλλα λόγια, έτσι μάθαμε έτσι κάνουμε.
Αυτή η νοητική στάση στο τέλος δημιουργεί θλίψη και οδηγεί σε αδιέξοδα. Το να ταυτιζόμαστε με τις σκέψεις που κυκλοφορούν αφιλτράριστα και κάνουν ότι θέλουν μας το κεφάλι μας, δε σημαίνει ότι σκεφτόμαστε. Τι όμως μπορούμε να κάνουμε;
Στο προηγούμενο μέρος η ιστορία της «μη κρίσης» έδειξε μια εκδοχή του δρόμου. Η παρακάτω ιστορία δείχνει έναν άλλο δρόμο, αυτόν της αποδοχής. Το να παίρνουμε τη ζωή μας όπως έρχεται.
Χωρίς να ασχολούμαστε με το τι, το πως και το γιατί. Ακολουθεί η ιστορία:
“Σε μια Ιαπωνική πόλη ζούσε ένας Δάσκαλος του Ζεν, που έχαιρε του σεβασμού του κόσμου και πολλοί πήγαιναν σ αυτόν για συμβουλές. Κάποια στιγμή, η κόρη ενός γείτονα του έμεινε έγκυος.
Όταν ρωτήθηκε ποιος είναι ο πατέρας, η μικρή «έδειξε» το Δάσκαλο. Οι γονείς όρμησαν στο σπίτι του κατηγορώντας τον. Εκείνος απάντησε: Έτσι ε; Η είδηση του σκανδάλου έφτασε στην άλλη άκρη της Ιαπωνίας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα ο σοφός να χάσει τη φήμη του, πράγμα που ωστόσο δεν τον ενόχλησε. Όταν το παιδάκι γεννήθηκε του το παρέδωσαν και του είπαν: Εσύ το έκανες, εσύ θα το μεγαλώσεις. Απάντησε. Έτσι ε; Πήρε, ωστόσο, το παιδάκι και το ανέθρεψε κανονικά. Ο καιρός περνούσε και η μαμά είχε τύψεις. Κάπως έτσι ξεφουρνίζει την αλήθεια. Το παιδί το έκανα με τον τάδε… Ντράπηκαν οι γονείς, πήγαν στο σοφό να απολογηθούν να ζητήσουν συγνώμη και να πάρουν το παιδί πίσω. Τους ακούει με προσοχή ο σοφός και τους απαντά: Έτσι ε; Τους έδωσε το παιδί και έφυγαν.”
Η ιστορία δείχνει πως ο Δάσκαλος μέσα του είναι άδειος. Χωρίς σκέψεις που να χρωματίζουν τα γεγονότα. Έτσι σε οποιοδήποτε εξωτερικό γεγονός απαντά με αυτόν τον φαινομενικά απλό αλλά πολύ δύσκολα αντιληπτό τρόπο. Οι σοφοί το λένε ως εξής: Απλό αλλά όχι εύκολο.
Το κλειδί σ’ αυτή την ιστορία είναι η αποδοχή της κατάστασης. Η μη αντίσταση. Επιτρέπει στη μορφή της στιγμής να είναι ότι θέλει, καλή ή κακή. Δεν παρεμβαίνει. Δεν προσωποποιεί τα περιστατικά. Δεν νοιώθει θύμα κανενός. Έτσι δεν παρεμβαίνει και δε συμμετέχει στο ανθρώπινο δράμα. Αυτό γίνεται επειδή είναι απόλυτα ένα με αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή. Απόλυτα ένα με το τώρα.
Έχουμε την εντύπωση πως αυτό είναι κάτι ακατόρθωτο. Πως αυτές είναι ιστορίες γι’αγρίους. Ο βασικός λόγος της θλίψης μας, είναι η καταστροφή του ιδεατού κόσμου μας, είναι πως αυτός (ο κόσμος που έχουμε στο κεφάλι μας) είναι εντελώς διαφορετικός από την πραγματικότητα. Όταν την αποδεχτούμε, τότε όλα αλλάζουν. Πώς γίνεται η αποδοχή; Πολύ απλά. Με την είσοδο στο τώρα. Απλώς συντονιζόμαστε με ότι κάνουμε αυτή τη στιγμή. Ακόμη και με το πιο απλό πράγμα.
Για παράδειγμα με την αναπνοή μας. Μπαίνουμε στο τώρα, μέσω της αναπνοής μας. Αυτό απορροφά το νου από τις περιττές σκέψεις, που αν τις δει κανείς αποστασιοποιημένος και με άλλο μάτι, είναι όλες λάθος, αλλά και όλες οδηγούν σε ένα πράγμα. “Γιατί σε μένα ρε γαμώτο;” Πάντα αυτό το εγώ στη μέση.
Οι σοφοί λοιπόν λένε: «Καλύτερα μια σκέψη παρά χιλιάδες σκέψεις». Έτσι λοιπόν, συντονιζόμαστε με μια απλή σκέψη, την αίσθηση της ανάσας μας, που στο κάτω-κάτω είναι και αυτή που μας δίνει ζωή και αφήνουμε όλα τα άλλα στην άκρη.
Η Σκέψη είναι μια λειτουργία ενεργητική[1] και σαν τέτοια είναι δημιουργική και αποτελεσματική, όταν ελέγχεται. Όταν δρα ανεξέλεγκτα φέρνει ανεξέλεγκτα αποτελέσματα. Οι σκέψεις δημιουργούν συναισθήματα και τα συναισθήματα σκέψεις, που έρχονται και παρέρχονται.
Στον καθένα μας έχει συμβεί να τον απασχολεί κάτι έντονα για μια στιγμή ή για μια περίοδο και αμέσως μετά να του είναι εντελώς αδιάφορο. Αρκεί μόνο η παρουσία μιας ιδέας για λίγο μες το κεφάλι μας για να αλλάξει όλον τον εσωτερικό μας κόσμο. Στη πράξη τίθεται το ερώτημα. Οι σκέψεις δεν θα ξανάρθουν; Ναι, θα ξανάρθουν. Ωστόσο αυτή η διαδικασία καθαρισμού από τις περιττές σκέψεις, μέσω δηλαδή της συγκέντρωσης στην αναπνοή (φυσικά και υπάρχουν άλλοι τρόποι, αυτός είναι ο πιο απλός) δεν είναι μια στιγμιαία διαδικασία. Είναι μια διαδικασία συνεχούς άσκησης, την οποία κάποια στιγμή όταν την ξεκινήσει κανείς, θα ξεκινήσει σταδιακά να βλέπει και τα αποτελέσματα της, όπως, μια σταδιακή εσωτερική μεταμόρφωση, που χαρακτηριστικό της είναι η ηρεμία και η γαλήνη. Αυτές φέρνουν μια απροσδιόριστη χαρά, κάτι που γίνεται αντιληπτό και από τους γύρω από μας.
Η σειρά λοιπόν είναι: Είσοδος στη στιγμή μέσω της συγκέντρωσης στην αναπνοή, επιμονή (μιας και πρόκειται για άσκηση) και αδιαφορία για τις σκέψεις που περνούν και ξανά συγκέντρωση στη στιγμή μέσω της αναπνοής. Φυσικά εδώ θα βοηθούσε πάρα πολύ να έχει προηγηθεί εξάσκηση σε Τσι Κογκ ή Τάι Τσι Τσουάν και να ακολουθήσουν λίγα λεπτά διαλογισμού. Αυτά όμως είναι θέματα άλλων άρθρων.
Αυτό που πρέπει να αντιληφθεί κανείς είναι, πως η κατάσταση αποδοχής δεν είναι μια εύκολη κατάσταση. Χρειάζεται πνευματική προετοιμασία που προϋποθέτει άσκηση. Η άσκηση προϋποθέτει ξεβόλεμα από την τωρινή κατάσταση και το ξεβόλεμα, δυστυχώς για τους περισσότερους από μας έρχεται όταν διαπιστώνουμε ότι δεν πάει άλλο. Αν όμως φανταστούμε πως και ο άνθρωπος της ιστορίας μας δεν έγινε σοφός από τη μία στιγμή στην άλλη, αλλά ακολουθώντας μια παρόμοια διαδικασία, μπορούμε να ευελπιστούμε πως στη γαλήνη, την ειρήνη αλλά και τη σοφία πρόσβαση έχουμε όλοι μας και πως είναι θέμα νοητικής στάσης και προσωπικής βούλησης.
[1] Στο σύστημα του Carl G. Jung η σκέψη είναι μια από τις τέσσερις ψυχολογικές λειτουργίες. Οι άλλες είναι: To συναίσθημα, η αίσθηση και η διαίσθηση. Σκέψη και συναίσθημα είναι έλλογες, αίσθηση και διαίσθηση άλογες (έξω από τη λογική, όχι παράλογες). Ανάλογα δε με τον τύπο του υποκειμένου ως εξωστρεφούς ή εσωστρεφούς αυτές, παίρνουν και την αντίστοιχη χροιά
